ORT

Objective Ranking Tool (ORT)

De ondersteuning van de Objective Ranking Tool (ORT), een webbased software applicatie, is multi-functioneel om verschillende vergelijkingen te maken. ORT helpt in ieder geval om:

risicolocaties of -situaties te prioriteren ten opzichte van een onderkende dreiging;
de kwetsbaarheid en weerbaarheid van organisaties vast te stellen tegen natuurrampen en extreem weer;
in besluitvormingsprocessen alternatieven te beoordelen en te toetsen aan de 'ideale' oplossing;
in ordeningsvraagstukken de beste producent of het beste product inzichtelijk te maken;
in compliancevraagstukken te zien op welke onderdelen er goed of minder gescoord wordt;
bij werving en selectie de beste kandidaat te kiezen;
in aanbestedingsprocedures de beste keuze te maken;
voor een datingwebsite de best passende partner vinden;
de beste energie- of telecomprovider te kiezen voor een specifieke klantgroep.

De ondersteuning met ORT leidt in een toetsbaar en objectief proces, in een kort tijdsbestek, tot een ranking van alternatieven op basis van vooraf vastgestelde criteria. Het hoogst scorende alternatief ten opzichte van een referentie situatie voldoet daarbij het meest aan de opgegeven criteria. In het proces, waar alle mogelijke belanghebbenden een plek krijgen, ligt de nadruk op feiten. Meningen en opvattingen worden zoveel mogelijk geobjectiveerd. De uitkomsten bieden input voor besluitvorming.

De belangrijkste kenmerken bij het gebruik van ORT:

een combinatie van drie wetenschappelijke principes: similarity judgment, Analytic Hierarchy Processing and Delphi-panel;
betrekt alle relevante betrokkenen, hun belangen en de vertaling daarvan naar criteria. Het gezamenlijke proces dat nodig is de criteria te ontwikkelen leidt tot een betere acceptatie van de uitkomst van de gezamenlijke analyse;
is eenvoudig aan te passen als nieuwe informatie beschikbaar komt;
gevoeligheidsanalyses zijn mogelijk.

PSJ biedt met ORT:

het gebruik van een hoogwaardige software applicatie die zowel op licentie- als op projectbasis te gebruiken is;
procesbegeleiding en projectleiding;
inhoudelijke ondersteuning.

Delphi-panel

De Delphi methode (Rowe, Wright, (2001)) wordt gebruikt om alternatieven te ontwikkelen, gebaseerd op een panel van onafhankelijke experts. Het basis principe van Delphi is dat voorspellingen van een gestructureerde groep met experts betere uitkomsten geeft dan ongestructureerde groep of meningen op individuele basis.

De voordelen van het gebruik van Delphi zijn:

vrije inbreng van meningen of adviezen door een grotere groep deelnemers;

discussies en resultaten worden niet beïnvloed door één leider;

meerdere discussierondes om meningen te delen en te becommentariëren;

betrek 'de experts' op een bepaald vakgebied.

Binnen ORT wordt twee keer gebruik gemaakt van een Delphi-panel: 1) bij het ontwikkelen van criteria en criteriasets, 2) bij het scoren van de alternatieven op de criteria. De samenstelling zal meestal verschillend zijn.

Analytic Hierarchy Process (AHP)

AHP (Saaty, 1978) is een methode om wegingsfactoren aan criteria te geven. AHP is gebaseerd op paarsgewijze vergelijkingen en is goed te combineren met de Delphi-methode.

Paarsgewijze vergelijkingen zijn gebaseerd op Saaty's schaal van 1-9 waarbij de waarde '1' een gelijk belang tussen twee criteria aangeeft en de waarde '9' een maximale ongelijkheid.

Na iedere ronde moet de tevredenheid van de experts beoordeeld worden: 1) wordt de kennis goed benut? 2) kan de expert voldoende toegevoegde waarde in de discussie geven? 3) herken ik mij in de uitkomsten? 4) welke verbeteringen zijn nog mogelijk?

AHP biedt de mogelijkheid voor gevoeligheidsanalyses die ook binnen ORT toepasbaar is.

Voor research doeleinden gebruikt PSJ de templates van http://bpmsg.com.

Similarity Judgment

Onderzoek van Tversky (1977) onderbouwde dat de gelijkwaardigheid tussen twee alternatieven afhankelijk is van zowel de gemeenschappelijke kenmerken als de unieke kenmerken van ieder alternatief afzonderlijk. Die gelijkwaardigheid wordt uitgedrukt in een getal tussen '0' en '1' volgens de formule Sij = fi, j / [fi , j + a ( fi , not j ) + b ( fnot i, j )] waarbij

1. criteria in object i, maar niet in object j: fi, not j;

2. criteria in object j, maar niet in object i: fnot I, j;

3. gemeenschappelijke criteria van beide objecten; fi, j.

De constante 'a' and 'b' tellen op tot '1’ en zijn gelijk (beide 0,5) als alle mogelijke criteria in ogenschouw zijn genomen.

Hoe dichter de uitkomst van dit model bij '1' hoe groter de gelijkwaardigheid tussen beide objecten is.

Dit principe wordt binnen ORT gebruikt als rekenkundige tool waarbij een aantal uitbreidingen zijn toegevoegd.